Federatie Particulier Grondbezit

FPG: zorgen voor een goede waterbalans in de bodem voor natuur, landbouw én drinkwater

April 6, 2023 by FPG

Het RIVM vreest dat alle waterbedrijven in 2030 kampen met te weinig reserves waardoor er niet genoeg drinkwater zal zijn. Wat zijn de oplossingen? En wat doen de leden van FPG? 

Te weinig drinkwater in 2030 – KIJK magazine

Het RIVM vreest dat alle waterbedrijven in 2030 kampen met te weinig reserves waardoor er niet genoeg drinkwater zal zijn. Wat zijn de oplossingen?

Door de groei van de bevolking en de economie zal de vraag naar drinkwater in de toekomst toenemen. Bovendien zal Nederland door klimaatverandering vaker kampen met droge periodes waarin extra drinkwater nodig is, terwijl er dan juist minder beschikbaar is. Het RIVM voorziet dat alle tien de waterleidingbedrijven in Nederland in 2030 kampen met tekorten. Een aantal daarvan heeft daar zelfs nu al mee te maken. Dat schrijft het onderzoeksinstituut in een rapport dat afgelopen maandag werd gepubliceerd. Daarin raadt het RIVM de overheid aan om snel maatregelen te nemen en geeft daarbij een aantal suggesties. KIJK vat ze samen in zes actiepunten.

Meer water vasthouden

Het huidige watersysteem is erop gericht om zo snel mogelijk water af te voeren en daarmee overstromingen te voorkomen. Maar om in de toekomst voldoende drinkwater te garanderen, moet dat volgens het RIVM worden veranderd in een systeem dat water na natte periodes juist vasthoudt, bijvoorbeeld in waterbergingsgebieden. Dan kan het namelijk in de grond zakken en is het vervolgens tijdens warme, droge periodes beschikbaar om drinkwater van te maken.

Bewust watergebruik

Huishoudens moeten bewuster omgaan met drinkwater. In 2021 gebruikten Nederlanders per persoon zo’n 129 liter water per dag. In een kamerbrief uit november 2022 staat al dat dit in 2035 nog maar zo’n 100 liter moet zijn. Dit kan door gedragsverandering maar ook door waterbesparende apparatuur te installeren.

Niet alleen huishoudens moeten bewuster omgaan met water, ook grootgebruikers zoals de industrie. Het Rijk moet zorgen voor “het juiste water voor het juiste gebruik”, aldus het RIVM. Dit moet voorkomen dat er drinkwater wordt ingezet voor laagwaardig gebruik. Dat zijn toepassingen waarvoor drinkwaterkwaliteit niet strikt noodzakelijk is, bijvoorbeeld het koelen van datacenters.

Nieuwe winlocaties

Drinkwaterbedrijven moeten op zoek naar nieuwe locaties om water te winnen. Dat is een langdurig en complex proces, er zijn namelijk veel tegenstrijdige belangen. Zo zijn er meerdere partijen die ook aanspraak maken op het beschikbare water, bijvoorbeeld de agrarische sector, industrie en scheepvaart. De provincies en Rijkswaterstaat verlenen daarvoor de vergunningen. Daarnaast zijn er ook gebiedsbeheerders en natuurorganisaties die invloed hebben op het proces. Voordat een nieuwe locatie goedgekeurd en operationeel is, ben je jaren verder. Daarom moet er tijdig worden begonnen met het ontwikkelen van nieuwe winningen.

Naast het zoeken naar nieuwe locaties kunnen huidige installaties ook hun capaciteit vergroten, hiervoor moeten de vergunningen worden aangepast. Ook dat is een lang proces waarmee dezelfde belanghebbende partijen gemoeid zijn. Het is dus belangrijk om daar nu mee te beginnen.

Op veel van de huidige winlocaties gebruiken de installaties niet hun volledige capaciteit, bijvoorbeeld vanuit milieuoverwegingen. Volgens het RIVM kunnen die beperkingen op sommige plekken veilig worden versoepeld.

Water opslaan

Een aantal drinkwaterbedrijven doet het al: water opslaan in de diepe ondergrond, een proces dat diepinfiltratie heet. Water zakt tijdens natte perioden de grond in en vult daar het grondwater aan. Door deze watervoorraad zelf extra aan te vullen, is het mogelijk om het in een droge periode weer terug te winnen om er vervolgens drinkwater van te maken. Met dezelfde reden kunnen waterbedrijven in de winter de buffercapaciteit van de duinen en waterreservoirs vergroten.

(…)

Lees het volledige artikel op www.KIJKmagazine.nl:

https://www.kijkmagazine.nl/mens/te-weinig-drinkwater-in-2030-wat-zijn-de-oplossingen/

FPG: zorgen voor voor een goede waterbalans in de bodem voor natuur, landbouw én drinkwater

In 2030 hebben we misschien te weinig drinkwater. Geen water meer uit de kraan, kunt u het zich voorstellen? Maar weinig Nederlanders beseffen op dit moment dat de urgentie en realiteit van dit probleem. Boeren, terreinbeheerders en particuliere grondeigenaren zijn al jaren aan het werk om het (grond)watertekort aan te pakken. Maar dit is nog niet genoeg, zo blijkt uit recent onderzoek. Gelukkig kan iedereen nog veel meer doen, in het bijzonder de grondeigenaren! We houden nog te weinig water vast in natte periodes, dat gebruikt kan worden in droge periodes.

Hierdoor worden droge periodes nog droger en zakt het grondwaterpeil. Op termijn betekent dit dus dat de beschikbaarheid van drinkwater misschien in gevaar komt.

De leden van FPG, samen eigenaar van ruim 200.000 hectare Nederlands buitengebied, zijn zich bewust van de urgentie van deze problematiek en zien voor zichzelf een rol weggelegd om hiermee aan de slag te gaan, om hun bezit goed door te geven aan de volgende generatie(s).  Daar profiteert heel Nederland van mee. Op landgoederen worden functies duurzaam met elkaar gecombineerd en verbonden. Het beschikbaar hebben van voldoende schoon (grond)water is hier onderdeel van.

Met name landgoederen op hoger gelegen zandgronden werken samen met waterschappen aan het verhogen van het grondwaterpeil. Zo wordt op landgoed ’t Medler in de Achterhoek gewerkt aan het verhogen van het grondwater door het ondieper maken van een beek. Dit zorgt niet enkel voor het vasthouden van meer grondwater, maar ook voor schoner water. Via deze link is een filmpje te vinden over de problematiek en de werkzaamheden die op het landgoed worden verricht. Landgoederen in Brabant hebben te maken met dezelfde problematiek. Zo is er op Landgoed Wellenseind en Landgoed De Utrecht gewerkt aan beekherstel en de aanleg van stuwen om meer water (van goede kwaliteit) te kunnen vastgehouden. Verder zijn meer dan 100 bos- en landgoedeigenaren en – beheerders betrokken bij het platform Soil4U. Zij hebben het Manifest Klimaatrobuuste landgoederen en particuliere bossen ondertekent waarmee zij aangeven maatregelen te nemen voor een robuust watersysteem, zoals waterberging en -opslagcapaciteit van de bodem. FPG staat aan de basis van Soil4U en het manifest. Tevens zijn diverse leden betrokken bij het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). Deelnemers aan het DAW werken aan schoon en voldoende water en een betere bodem. In Utrecht werkt het UPG bijvoorbeeld mee aan de zogenaamde Blauwe Agenda. Onder de naam ‘Blauwe Agenda’ zijn afspraken gemaakt om problemen door watertekort én wateroverlast in en rondom Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug aan te pakken.

Kortom, er is veel werk aan de winkel, maar er wordt door leden van FPG al hard aan gewerkt. Ook in de toekomst zullen grondeigenaren hun oplossend vermogen tonen door op hun gronden meer water vast te houden. Hierbij hebben landgoederen behoefte aan duidelijke kaders en stimulerende regelingen die bijdragen aan een rijke natuur, bloeiende landbouw én de beschikbaarheid van voldoende en kwalitatief goed drinkwater. FPG maakt zich hier namens haar leden hard voor!