Federatie Particulier Grondbezit

IJzersterk advies van het College van Rijksadviseurs over bossenstrategie

11 september 2020 door FPG

Het advies van het College van Rijksadviseurs (CRa) over de bossenstrategie is een must-read

Het advies van het College van Rijksadviseurs (CRa) over de bossenstrategie is een must-read. Het advies laat zien hoe nieuw bos en meer bomen de kwaliteit van het landschap kunnen versterken. Ook benadrukt het rapport dat dit veel meer budget vraagt (3 miljard + 600 miljoen jaarlijks), slimme functiecombinaties en meer ruimte voor houtoogst. FPG is zeer ingenomen met het genuanceerde en uitgebreide advies , waarbij  het college ook de vinger op zere plekken durft te leggen. Het advies verdient daarmee een centrale plek in de discussie over de bosstrategie.

Toenemende gronddruk noopt tot realisme

In haar advies onderkent het CRa de waarde van een goede en realistische bossenstrategie. De CRa legt de vinger daarbij op verschillende zere plekken. Eén daarvan is de ruimtelijke inpasbaarheid van de doelstellingen.

Meer bos vraagt logischerwijs om meer grond. Deze grond moet ergens gevonden worden en dit zal vaak agrarische grond zijn. Dit, terwijl de landbouwtransitie nu juist vraagt om meer landbouwgrond, zoals het college fijntjes aangeeft.

Het CRa vindt het van belang dat beleidsmakers zich beseffen dat de bossenstrategie niet slechts een verhaal van hectares stapelen is. Het is bovenal een vraagstuk over het vinden van de juiste plek voor bomen en bossen. Zonder functiecombinaties en samenwerking met andere beleidsdoelen lukt dit volgens het CRa niet. FPG is het hier zeer mee eens en wijst op het landgoedmodel als oplossing voor deze ruimtelijke vraagstukken (klik hier voor meer informatie).

Budget bossenstrategie nog ruim onvoldoende

FPG wijst er al langer op dat overheden onvoldoende oog hebben voor de financiële aspecten van al haar plannen voor het buitengebied, zoals de bosstrategie, veenweidevisie en natuurinclusieve landbouw. Het CRa komt bij de bossenstrategie tot dezelfde conclusie. De uitbreiding van bos, aanleg van landschapselementen en het planten en beheren van bomen kost veel geld, heel veel geld. De gelden waar het Rijk en veel provincies op dit moment over praten zijn daarvoor lang niet voldoende.

Het CRa komt daarvoor met eenzelfde berekening als eerder de FPG. Wanneer er uitgegaan wordt van een doelstelling van 10% extra bos, dan moet er voor de afwaardering van landbouwgrond, planvorming, aanplant en beheer uitgegaan worden van een bedrag van ongeveer 2,8 miljard euro. Voor landschapselementen komt het CRa met een bedrag van 600 miljoen euro per jaar.

Scheefgroei ambitie en middelen

De geformuleerde ambities vereisen veel grond en veel budget. Het is dan ook belangrijk dat politici en beleidsmakers niet lichtzinnig naar de doelstellingen van de bossenstrategie kijken. Dat het de moeite waard is te investeren in bomen en bos zal wellicht een goede motivator zijn. Uit onderzoek van LNV blijkt namelijk dat uit een kosten-batenanalyse van de bossenstrategie een positief saldo komt van maar liefst 17,8 miljard euro.

Volgens FPG is duidelijkheid vooraf over de kosten en wie deze kosten zal dragen cruciaal voor het slagen van overheidsplannen. Wanneer overheidsdoelen en beschikbare middelen niet overeenkomen dan blijven de resultaten achter. 

Bevorder duurzame houtproductie

Voor FPG is verder het belang van houtproductie als eigenstandig functie een belangrijk onderdeel van een gezonde bossenstrategie. In het publieke debat wordt deze functie nogal eens vergeten of  wordt actief gepleit voor het beperken van houtproductie. Bosbouw is een belangrijke economische drager in het buitengebied. Zonder houtproductie zal instandhouding van de bossen nog lastiger worden. Bovendien draagt houtproductie juist bij aan een structuurrijk bos en de biodiversiteit.

FPG is dan ook blij dat de CRa zich in haar advies een medestander toont op dit onderwerp. Het CRa ziet duurzame houtproductie als een nastrevenswaardig doel. Houtproductie moet dan ook gezien worden als belangrijk onderdeel van multifunctioneel bos. ‘’In deze context is een concreet doel voor duurzame houtproductie in de bossenstrategie op zijn plaats.’’ FPG staat vierkant achter deze stelling. Meer van FPG over de Bossenstrategie vindt u hier.