Petitie aangeboden: behoud historische landgoederen vraagt om kleine maar essentiële aanpassing in box 3
Den Haag, Vandaag hebben particuliere eigenaren van landgoederen en historische buitenplaatsen een petitie aangeboden aan de Tweede Kamer. Zij vragen om een gerichte technische aanpassing in het nieuwe box 3-stelsel, zodat landgoederen als geheel kunnen worden doorgegeven aan de volgende generatie.
Van links naar rechts op de foto: Diederik Boomsma (JA21), Henk-Jan Oosterhuis (D66), Inge van Dijk (CDA),
André Flach (SGP), Laura Bromet (GL-PvdA), Hermen Baan (BBB), Tom van der Lee (GL-PvdA en voorzitter vaste Kamercommissie van Financien).
Pieter Grinwis (CU), Albert Schimmelpenninck, Robert-Jan Nieuwland, Carl Moll, Wendy van Eijk (VVD), Sander Wurfbain, John Blydenstein, Michel Hek (VPR Consultants)
Onderzoek van Witteveen+Bos (2025) en VPR Consultants (2025) laat zien dat landgoederen grote maatschappelijke waarde vertegenwoordigen, terwijl de instandhouding grotendeels door particuliere eigenaren wordt gefinancierd. De in het nieuwe box 3-stelsel voorgestelde heffing over papieren waardestijging bij overdracht aan de volgende generatie kan door veel landgoederen niet worden opgebracht. Hierdoor dreigen landgoederen in delen verkocht te worden en te versnipperen. Daarmee komt de historische samenhang van hoofdhuis, tuin, natuur en landschap in gevaar.
“Landgoederen leveren natuur, recreatie, cultuur en een aantrekkelijk landschap op voor heel Nederland. Het is daarom in ieders belang dat deze historische ensembles als geheel behouden blijven,” aldus de Stichting Natuurschoonwet en Box 3.
Maatschappelijke baten zijn groot
Uit de rapporten blijkt dat:
- landgoederen de samenleving 2 tot 3,5 keer zoveel waarde opleveren als zij kosten;
- het grootste deel van de baten terechtkomt bij het publiek, zoals recreatie, natuur, erfgoed en leefbaarheid;
- particuliere eigenaren het overgrote deel (70 tot 80 procent) van de kosten dragen en slechts beperkte inkomsten hebben voor onderhoud en beheer.
Door de lage exploitatieopbrengsten is het lastig om te sparen, terwijl het voorstel om waardestijging bij overdracht aan de volgende generatie te belasten, leidt tot liquiditeitsproblemen.
Oplossing binnen handbereik
De petitie stelt daarom een gerichte vrijstelling voor gebouwen op NSW-landgoederen voor bij overdracht aan de volgende generatie. Deze sluit aan bij de bedoeling van de Natuurschoonwet (1928): het landgoed als samenhangend geheel behouden en versnippering voorkomen.
De komende weken spreekt de Kamer over het nieuwe box 3-stelsel. De Stichting benadrukt dat dit het juiste moment is om de geconstateerde weeffout op te lossen.
“Met een gerichte aanpassing kunnen we ervoor zorgen dat historische landgoederen behouden blijven voor toekomstige generaties, terwijl zij hun maatschappelijke waarde blijven leveren.” aldus de indieners.
