Toelichting provincie Gelderland op stikstofbeleid
Tijdens de ALV van GPG op 10 december jl. lichtte Michiel Koetsier, programmanager Stikstof bij de provincie Gelderland, de actuele stand van zaken rond het stikstofdossier toe. Het onderwerp speelt al jaren, maar is door recente rechterlijke uitspraken opnieuw in een stroomversnelling gekomen.
Achtergrond van het probleem
Stikstof is volgens Koetsier in de kern een natuurprobleem. Kwetsbare natuurgebieden, met name Natura 2000-gebieden, kunnen niet tegen een langdurig hoge stikstofbelasting. Hoewel de uitstoot sinds de jaren ’90 is gedaald, is dit onvoldoende gebleken. In 2019 oordeelde de Raad van State dat de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) niet voldeed. Daardoor kwamen vergunningen te vervallen en werden zogenoemde PAS-melders achteraf illegaal, ondanks dat zij destijds handelden volgens overheidsbeleid.
Gevolgen voor vergunningverlening
Sindsdien is vergunningverlening sterk beperkt. Door een recente uitspraak is bovendien vastgelegd dat ook ongebruikte ruimte in bestaande vergunningen niet meer ingezet mag worden. Hierdoor zijn veel aanvragen stil komen te liggen. Dit raakt niet alleen de landbouw, maar ook woningbouw, infrastructuur en bedrijfsontwikkeling.
Versnellingsaanpak stikstof
Koetsier gaf aan dat de provincie werkt aan een versnellingsaanpak stikstof. Deze bestaat uit drie samenhangende onderdelen:
- Bronmaatregelen, gericht op het verminderen van stikstofuitstoot in onder meer landbouw, mobiliteit en industrie.
- Natuurmaatregelen, zoals het uitvoeren van bestaande beheerplannen en aanvullende maatregelen om de natuurkwaliteit te verbeteren.
- Vergunningverlening, waarbij onder strenge voorwaarden weer vergunningen mogelijk zijn, mits nieuwe activiteiten leiden tot een forse reductie van stikstofuitstoot ten opzichte van het feitelijke gebruik.
Stikstofstroken
Een aanvullend instrument is de introductie van zogenoemde stikstofstroken: zones van ongeveer 500 meter rondom kwetsbare natuurgebieden, waaronder de Veluwe. In deze gebieden worden strengere maatregelen overwogen, omdat de relatie tussen uitstoot en neerslag daar direct is. Koetsier benadrukte dat dit ingrijpend is, vooral voor agrarische bedrijven die dicht bij deze natuur liggen, maar dat de provincie hierin stappen wil zetten die zij zelf kan beïnvloeden.
Vooruitblik
Volgens Koetsier is het dossier nog volop in beweging. De provincie kijkt vooruit en zet in op uitvoering van maatregelen, in plaats van langdurige nieuwe planvorming. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan betere meetmethoden en aan duidelijkheid voor betrokkenen. Die duidelijkheid is volgens hem essentieel om perspectief te bieden, ook als de maatregelen ingrijpend zijn.
